Dave Rapoza: inspiratie zit in je nostalgische geheugen

Dave Rapoza is een geboren verhalenverteller. In een videochat betovert de Amerikaanse artist je met zijn donkere en fluwelen stem, zijn ondeugende pretoogjes en een fijne zelfrelativerende humor.

Voor je het weet bevind je je in Rapoza World, een wereld die aan elkaar hangt van goed vertelde anecdotes en dramatische terzijdes. En luister je geboeid naar inspirerende verhalen over zijn carrière, zijn liefde voor antiek of zijn artistieke aanpak, waarbij het ene verhaal moeiteloos overloopt in het andere.

Dus als Rapoza vertelt over zijn aanpak bij de Castlevania art print print commissie die hij voor Cook and Becker deed, krijg je meer dan enkel de technische details.

"Ik heb een levendige herinnering aan de tijd dat ik onze kelder Castlevania speelde, als kind," zegt hij bijvoorbeeld - om direct over te stappen op een levendige omschrijving van die kelder. "Mijn vader was een antiekhandelaar en in mijn ouderlijk huis stond altijd antiek. Die kelder was daarom altijd gevuld met oud koperwerk en meubels, en ik zat daar tussen die spullen een doodeng spel te spelen!"

World building

Al snel realiseer je je dat David Rapoza (Carver, Massachusetts, 1987) een wereldbouwer is - de kwaliteit om een wereld te schetsen zit zowel in zijn manier van praten als in zijn werk. Het maakt daarbij niet uit of je kijkt naar het super gedetailleerde werk dat hij voor Marvel's Spider-Man en Spider-Verse comics deed of een van de super grappige Steve Lichman cartoons openslaat. Beiden communiceren een verhaal dat over de randen van de afbeelding verder gaat.

Hetzelfde is waar voor de Castlevania print waarop de volledige cast van een game staat in filmposterstijl. Hoe kwam hij bij deze compositie uit?

"Ik haal mijn inspiratie vaak uit mijn nostalgische geheugen. Hoe was het ook alweer daar in die kelder, als kind? Kijk je nu naar de games, als volwassene, dan is er niks heftigs aan die tweekleurige paarse monsters. Maar als kind ging je helemaal op in die grove pixelwereld, begrijp je? Toen was er niets kleins of doms aan."

"Daaraan zie je hoe sterk die oude titels waren. Die blokkerige beelden impliceren bepaalde vormen, en de speler vult die in met zijn fantasie."

"Ik probeer die fantasie van toen te vangen, niet zozeer het spel zoals dat eruit zag maar de interpretatie die ik had en die ik mij zo goed mogelijk probeer te herinneren."

Beeldtaal

Een tweede insteek is wat Rapoza 'de wortel van het ding' noemt: wat dachten de makers toen ze met de art van de eerste, originele Castlevania (1986) aan het werk waren?

"Wat ik interessant vind, is dat er voor de eerste game geen stevig gespierde held-protagonist in Dracula verhalen zat. Dus die moeten ze hebben uitgevonden, en daarvoor hebben ze gekeken naar de popcultuur die in die tijd voorhanden was."

"Ik bedenk mij dan dat zij naar Arnold Schwarzenegger's Conan-films hebben gekeken, of naar He-Man. Simon Belmont's zweep is vast geleend van Indiana Jones? Het maakt mij dan niet uit of het waar is of niet - je stapt in de schoenen van de makers en vogelt uit hoe zij op ideeën kwamen."

"Tegelijk keek ik naar de geweldige Castlevania kunst van Ayami Kojima en vond ik online de originele Simon Belmont pixel sprite. O, en ik speelde met hem in Smash Bros., en je mixt dan zelf al die interpretaties tot iets nieuws."

Daarbij voegt Rapoza ook zelf nieuwe dingen toe. Belangrijk is dat de 'vormentaal' van een personage intact blijft. "Iedereen heeft een eigen favoriete interpretatie van Simon of Dracula, en je moet daar bij in de buurt blijven omdat anders mensen het niet vreten. Je kunt van Simon niet ineens een knokig kereltje maken, tenzij je daar een heel goede reden voor hebt."

Ornamenten

Een opvallend element in de Castlevania print is de rijke ornamentering - een terugkomend element in Rapoza's werk.

"Ik kreeg die liefde voor klassieke ornamentering met de paplepel ingegoten. Het antiek dat mijn vader het huis in sleepte had altijd van die prachtige details als filigraan op meubels of patronen op koperwerk. Prachtig vond ik dat."

"Als ik aan Dracula's kasteel denk, kan ik mij dat niet anders voorstellen dan een plek vol barokke toestanden die al eeuwen niet van hun plek zijn gekomen. Het is een beetje de sfeer van een barokke kerk: ook dat overdondert je met afbeeldingen en versieringen. Dracula's kasteel heeft dezelfde overdaad denk ik, een plek waar je bang van wordt omdat het teveel is, haha."

Sommige kunstenaars vermijden al te rijke ornamentering omdat het zoveel tijd kost het goed te doen. Maar daar valt Rapoza duidelijk niet onder: hoe meer detail, hoe beter. "Als mensen mij vragen wat mijn sterkste punt is, dan denk ik dat dat discipline is," antwoord hij.

"Ik ga aan het werk en bijt mij erin vast, ook als ik een slechte dag heb om de een of andere reden. Die inspiratie komt vanzelf wel, weet ik, de focus, als je dat uithoudingsvermogen maar hebt."

Achtergrond

Dat uithoudingsvermogen was er niet altijd. Vraag Rapoza terug te kijken naar hoe hij als kunstenaar is begonnen, en de verhalenverteller neemt je mee op een lange reis langs heel specifieke onderwerpen.

"Wij waren altijd te arm om naar school te gaan, dus er was geen ruimte om mij naar een tekencursus te sturen ofzo. Ik wilde na mijn middelbare school wel naar een kunstopleiding, maar mijn cijfers waren te zwak om mij in te mogen schrijven."

"Dat leidde tot vervelende momenten. Bij een kunstopleiding in New York deed ik mee aan een portfolio check, en daar kreeg ik het advies zo'n beetje alle vakken die ze daar in de vooropleiding aanboden te doen, zelfs wiskunde, om een kans te maken toegelaten te worden. Zo zwak waren mijn cijfers."

"Wel hield ik aan mijn middelbare school een studiebeurs over. Die was op de een of andere manier onbruikbaar, en toen heb ik gevraagd of ik in plaats van die beurs een Wacom tekentablet mocht hebben. Ik was toen super veel online, posting op websites."

Diefstal

En toch ging het mis. Het eerste jaar na de middelbare school lukte weinig, en Rapoza nam de verkeerde afslag. "Ik zat al snel in de nesten, behoorlijk zelfs. Moest voorkomen bij de rechtbank (Rapoza werd aangeklaagd voor online heling van gestolen goederen - red.) en kon een straf krijgen van vijf jaar gevangenschap."

Een probleem met het papierwerk leidde ertoe dat de rechtszaak op het laatste moment geseponeerd werd. "Dat was een sleutelmoment voor mij. Ik ben toen 180 graden gedraaid in mijn gedrag en dacht: wat als ik die vijf gewonnen jaren nou voor iets goeds aanwend? En daar begon mijn carrière eigenlijk pas, gewoon door elke dag 12 tot 14 uur met die Wacom tablet te werken."

"Online zag ik hoe andere kunstenaars zich ontwikkelden en keek ik af wat zij deden om verder te komen. Zo ontstond een route in mijn hoofd naar iets van succes. Waar ik woonde op dat moment deed niemand iets met kunst, dus ik had geen idee van hoe een carrière eruit zag. Dat moest ik echt online ontdekken."

Werkritme

Binnen de kortste keren sprak Rapoza met andere kunstenaars en vroeg hoe zij vooruitgang boekten. "Interessant genoeg zeiden ze allemaal hetzelfde: werk aan de basis dingen, je tekenwerk, anatomie. En dat is dus wat ik dagelijks doe, heel simpel."

Nu, vijftien jaar later voelt het voor Rapoza heel natuurlijk om zo gedisciplineerd te werken. Maar is hij niet bezorgd dat zijn uitputtende schema hem een burnout oplevert?

"Ik denk niet dat burnout echt bestaat, haha. Tenminste: niet voor mij. Ik kan mij heel goed op 1 ding richten, dat heb ik altijd al gehad. Vroeger met skateboarden of nu met het schrijven van verhalen voor comics heb ik hetzelfde. Als ik mijn focus ergens voor heb gevonden, dan ga ik er gewoon voor."